Poradnik dla użytkownika
Co to jest spam? Czy jest groźny i co z nim zrobić?
Wyjaśniamy, czym jest spam, jakie są jego najczęstsze formy oraz jak można zminimalizować ryzyko jego otrzymywania. Przyjrzymy się także sposobom ochrony przed tym niechcianym zjawiskiem w świecie cyfrowym. Zanurz się w ten artykuł, aby dowiedzieć się, jak zabezpieczyć swoją skrzynkę pocztową lub numer telefonu i zyskać spokój ducha. Zapraszamy do lektury!
Definicja spamu
Spam to niechciane, zazwyczaj powtarzające się wiadomości, które są rozsyłane przez Internet, głównie za pośrednictwem poczty elektronicznej. Są zwykle dystrybuowane na dużą skalę z zamiarem promocji produktu bądź usługi lub w innym celu, często o charakterze reklamowym. Jednak spam może też przyjmować formę wiadomości, które propagują oszustwa, wirusy lub inne szkodliwe treści – nazywa się wówczas scamem.
Czytaj więcej o tym, czym jest scam >>
Ciekawostką jest pochodzenie określenia „spam”. Termin ten nie zawsze był kojarzony z niechcianymi wiadomościami. Pochodzi od nazwy konserwowanej mięsnej przekąski produkowanej przez firmę Hormel Foods. W latach 70. XX wieku brytyjska grupa komików Monty Python stworzyła skecz, w którym słowo „spam” było powtarzane wielokrotnie, co miało irytujący i nachalny charakter. Z tego powodu, kiedy w latach 90. zaczęły pojawiać się masowe niechciane wiadomości e-mail, określono je mianem „spamu”, nawiązując do irytującego i nachalnego charakteru wspomnianego skeczu.
Czytaj więcej o tym, czym jest scam >>
Ciekawostką jest pochodzenie określenia „spam”. Termin ten nie zawsze był kojarzony z niechcianymi wiadomościami. Pochodzi od nazwy konserwowanej mięsnej przekąski produkowanej przez firmę Hormel Foods. W latach 70. XX wieku brytyjska grupa komików Monty Python stworzyła skecz, w którym słowo „spam” było powtarzane wielokrotnie, co miało irytujący i nachalny charakter. Z tego powodu, kiedy w latach 90. zaczęły pojawiać się masowe niechciane wiadomości e-mail, określono je mianem „spamu”, nawiązując do irytującego i nachalnego charakteru wspomnianego skeczu.
Najczęstsze formy spamu w internecie i telefonie
Kiedy słyszysz słowo „spam”, myślisz pewnie o niechcianych wiadomościach email. Jednak spam przybiera różne formy i może być naprawdę denerwujący. Poniżej przedstawiamy jego najczęstsze rodzaje:
- Spam e-mailowy – najbardziej znana forma spamu. Najczęściej są to wiadomości reklamujące produkty, usługi lub witryny internetowe. Mogą też zawierać linki do szkodliwych stron lub załączniki z wirusami (wówczas masz do czynienia ze scamem).
- Spam SMS – niechciane wiadomości tekstowe, które dostajesz na swój telefon. Zawierają oferty promocyjne, linki do podejrzanych stron lub informacje o rzekomych wygranych konkursach, a czasami również prośby o odpowiedź, co może wiązać się z dodatkowymi opłatami.
- Spam telefoniczny – uciążliwe połączenia, zwykle z ofertami lub próbami oszustwa. Zazwyczaj osoba dzwoniąca próbuje Ci coś sprzedać lub przekonać do podjęcia pewnych działań, np. podania danych osobowych. Często są to połączenia z automatów, które odtwarzają nagrane wiadomości.
- Spam w komentarzach – niechciane wiadomości w sekcjach komentarzy na stronach internetowych, blogach czy w mediach społecznościowych. Mogą to być linki do innych stron, promujące produkty lub usługi. Tego typu działania wiążą się również z chęcią wzbudzenia kontrowersji.
- Spam w mediach społecznościowych – niepożądane wiadomości prywatne, posty lub zaproszenia od nieznanych użytkowników, zawierające linki zachęcające do odwiedzenia innych stron, oferty pracy, które są zbyt dobre, by były prawdziwe, lub wiadomości od fałszywych profili.
Skąd się bierze spam?
Zastanawiasz się pewnie, skąd nagle masz w skrzynce e-mailowej dziesiątki, a czasem setki wiadomości o cudownych dietach, cudotwórczych lekach czy wygranych loteriach, o których nigdy nie słyszałeś? Jak to możliwe, że spamerzy mają Twój adres e-mail czy numer telefonu?
Źródła spamu obejmują:
Źródła spamu obejmują:
- Sprzedaż baz danych – niestety, istnieją firmy, które specjalizują się w zbieraniu, przetwarzaniu i sprzedaży baz danych zawierających adresy e-mail i numery telefonów (np. podane w social mediach).
- Niesolidne strony internetowe – kiedy rejestrujesz się na jakiejś stronie, zostawiasz tam swój adres e-mail. Jeśli dany serwis nie dba o bezpieczeństwo, Twoje dane mogą zostać wykorzystane w niewłaściwy sposób lub nawet sprzedane.
- Automatyczne programy – istnieją specjalne programy, które skanują strony internetowe w poszukiwaniu adresów e-mail (np. Hunter). Jeśli kiedykolwiek zostawiasz swój adres na forum, w komentarzach czy w innych widocznych miejscach, narażasz się na ryzyko, że zostanie on „złapany” przez takie narzędzie.
- Wycieki danych – coraz częściej słyszy się o wyciekach danych z dużych firm. Nawet jeśli korzystasz z renomowanych serwisów, istnieje możliwość, że Twoje dane padną łupem hakerów.
Jak spamerzy zdobywają Twoje dane?
- Formularze na stronach internetowych – wypełniając różne formularze, quizy czy ankiety, często podajesz swoje informacje kontaktowe.
- Nieuczciwe oprogramowanie – aplikacje, które instalujesz na telefonie lub komputerze, mogą w tajemnicy zbierać Twoje dane i przekazywać je dalej.
Mając na uwadze powyższe informacje, zawsze dbaj o swoje dane. Uważnie sprawdzaj, gdzie je wprowadzasz, korzystaj z zaufanych sieci i regularnie zmieniaj hasła do swoich kont.
Jak się chronić przed spamem?
Nikt nie lubi być zasypywany niechcianymi wiadomościami czy połączeniami. Jak się przed nimi chronić?
Sposoby na ochronę przed niechcianymi wiadomościami:
Sposoby na ochronę przed niechcianymi wiadomościami:
- Nie podawaj wszędzie swojego adresu e-mail i numeru telefonu – zastanów się dwa razy, zanim podasz te dane na nieznanej stronie czy w konkursie.
- Używaj różnych adresów e-mail – możesz mieć jeden adres do ważnej korespondencji i drugi do rejestracji na różnych stronach czy subskrypcji.
- Nie klikaj w linki w podejrzanych wiadomościach – nawet jeśli wydają się pochodzić od zaufanego nadawcy, zawsze lepiej być ostrożnym.
- Nie odpowiadaj na spam – w ten sposób tylko potwierdzisz, że Twój adres e-mail jest aktywny.
Narzędzia i aplikacje przydatne w walce ze spamem to m.in.:
- Filtry antyspamowe w Twojej skrzynce e-mailowej. Większość dostawców poczty e-mail oferuje wbudowane filtry tego typu. Upewnij się, że są one włączone i regularnie aktualizuj ich ustawienia.
- Aplikacje do blokowania spamu na telefonie. Wypróbuj Truecaller oraz Hiya, które pomagają identyfikować i blokować podejrzane numery.
- Rozszerzenia do przeglądarek. Niektóre dodatki (np. uBlock Origin czy Adblock Plus) pomagają blokować niechciane reklamy i potencjalnie niebezpieczne skrypty na stronach internetowych.
- Narzędzia do tymczasowych adresów e-mail. Serwisy takie jak 10MinuteMail czy TempMail oferują tymczasowe adresy e-mail, których możesz użyć do jednorazowej rejestracji czy subskrypcji.
- Sprawdzaj swoje dane w bazach wycieków (np. Have I Been Pwned). Dzięki temu zweryfikujesz, czy Twój adres e-mail pojawił się w jakimś znanym wycieku danych.
Pamiętaj, że żadne narzędzie nie zastąpi zdrowego rozsądku. Zawsze zachowuj ostrożność i dbaj o swoją prywatność w sieci.
Wybierz szybki i bezpieczny internet od T-Mobile >>
.jpg)